Vervolg

VERLOREN VOORWERP: EEN BOEK

Zondag 26 februari, 14:35, Amsterdamsebrug

Ik kijk naar het hoopje pagina’s dat ligt te wapperen op de brug. Het is een droevig gezicht. Ik schrijf en weet hoe taai het is om een boek te volbrengen. Een boek kapotscheuren is misschien ook taai, dat heb ik nog nooit geprobeerd.

Deze flarden zien eruit alsof ze in een opwelling zijn verwijderd. Iemand was nijdig over iets. Een raampje open en toen scheurde de man aan wie je net liet weten dat je geen verdere banden met hem wilde onderhouden het laatste hoofdstuk uit je lievelingsboek.

Zoals je oudere broer op de route du soleil na ruzie op de achterbank je knuffel uit het raam smeet en je vader het gas niet losliet en je moeder rustig zei dat je vader ook helemaal niet kon stoppen.

Een boek vernietigen is een machteloos gebaar, een vruchteloze poging om het verhaal uit te wissen terwijl het woord al is verspreid. Ik wil niet bukken om te kijken uit welk ongelukkig boek de pagina’s komen. Misschien was er een lezer ontevreden omdat hij het einde niet open vond, terwijl hij dat van de verkoopster had geëist. Een open einde. Bepaal jij dat?

Mijn dochter kwam gister thuis met de mededeling dat ze even wat spullen ging brengen naar de dakloze man onder de brug. In haar verzameling zat een deken, haar wollen handschoenen en The Great Gatsby.

Ik vond haar vrijgevigheid ontroerend en de gedachte dat ze een boek onmisbaar achtte onder de brug hartverscheurend. Wie weet heeft ze gelijk. Ik gaf een warme wrap met chili mee.

En? vroeg ik toen ze even later terugkwam.

Hij vroeg of ik ook sigaretten had, antwoordde ze.

Ik ben niet gaan kijken of de man The Great Gatsby ongelezen had achtergelaten. Of aan stukken had gescheurd om als isolatie te dienen in zijn jas.

Een boek vernielen is barbaars – Alexandrië drie millennia geleden, we weten het nóg – onder een brug moeten slapen ook.

VERLOREN VOORWERP: EEN VLECHT

Maandag 4 oktober, 14:43, Kerkstraat:

Ik moet twee keer kijken. Er ligt op straat een dikke vlecht tussen twee elastiekjes. Het uiteinde ligt uiteengewaaierd als een pony. Het lijkt op een pruikje. Een opklikbaar Lego Friends kapsel. Is er iemand in het voorbijgaan gescalpeerd?

Was de vlecht uit een doos gekomen bij het uitruimen van moeders appartement? Een vlecht die ze had bewaard toen haar dochter voor het eerst haar lange haar afknipte. Moeders doen dit soort dingen. Dochters ook.

Maar de vlecht zag er niet uit als een relikwie uit de jaren tachtig.

Het haar was eerder van een modern meisje dat haar haar wilde schenken aan een pruikenmaker, voor mensen met kanker. Het liefst kinderen – nee dat bedoel ik niet, ik wil helemaal niet dat kinderen kanker krijgen –, maar als ze ziek worden, hebben ze haar nodig. Een klein beetje haar in dit geval, de vlecht was niet zo lang. Blijkbaar had het meisje niet langer kunnen wachten met haar goede daad, en nu lag die op straat.

Of misschien was het niets emotioneels, gewoon een volwassen vrouw die tegen haar kapper had gezegd – er zat een goede kapperszaak vlakbij – ‘knip het er maar af, ik ga lekker kort’. In de stiekeme hoop dat haar man dit keer wél zou opmerken dat ze bij de kapper was geweest. En als hij niets zou zeggen, dan zou de ze de vlecht op haar kussen achterlaten bij het opstaan, als grap.

Nee, er is niets niet-emotioneels aan een verloren vlecht.

LAATSTE RONDE

Toen een vriendin mij aan mijn mouw de nacht in trok, ergens in de korte februarimaand van 2020, vonden we café Brandon op de Keizersgracht.

Het was tjokvol, maar wij duwden ons naar binnen. Een groepje mannen had de lamp boven de bar een zwieperd gegeven. Het zag eruit alsof er ieder moment iemand in kon gaan hangen. Wij bevonden ons overduidelijk in de buik van een bonkend schip. Ik spatte uit elkaar van plezier. Dít was een vrijdagavond.

Eenmaal achter in de zaak was er een dj en een dansvloer en een zij-uitgang: daar stond Alberti – ‘maar iedereen noemt me Bloemendaal’, – in schipperstrui een sigaretje te roken. Uit zijn kontzak stak parmantig een flare.

Niemand sprak meer in een rechte lijn, al hadden we het ongetwijfeld over elementaire zaken. Om zijn argumenten kracht bij te zetten zwaaide Bloemendaal dreigend met zijn vuurwerk. Tot hij naar binnen stapte en het daadwerkelijk aanstak.

Daarna ging het allemaal snel. Rode rook, loeiende alarmen, de kroeg stroomde leeg en het airbnb-appartement erboven ook. Alles en iedereen naar buiten. ‘Bloemendaal!’ gilde de uitsmijter nog, maar die deed ergens aan de gracht een dansje in zijn eentje.

Toen de rook was opgetrokken liepen we naar binnen en troffen een beduusde barman aan, dit was zijn eerste week. Hij had geen eens ‘laatste ronde’ hoeven roepen. ‘Ach,’ spraken wij met dubbele tong, verbaasd over hoe maf de kroeg eruitzag zonder mensen, ‘ook wel lekker rustig zo.’ We dronken nog een biertje en hadden zowaar een gesprek dat we moeiteloos konden volgen.

Wisten wij veel dat dit onze laatste avond branie schoppen was. Dat het brandalarm wereldwijd zou loeien. Dat er niemand meer in die lamp ging hangen.

We beseften nog niet hoe nuchter we zouden worden, hoe stil het zou zijn zonder omgevingsgeluid. Hoe hoorbaar wij allen zouden zijn, dat ook.